DIE SABBAT
Het jy geweet daar is ‘n baie belangrike dag in die Bybel waarvan amper almal vergeet het? Dit is verstommend dat slegs ‘n paar mense daarvan bewus is, want dit is een van die mees betekenisvolle dae in die hele menslike geskiedenis! Dit is nie net ‘n dag in die verlede nie, maar dit het ook betekenis vir ons in die hede en in die toekoms. Verder kan dit wat op hierdie verwaarloosde dag gebeur ’n positiewe uitwerking hê op jou lewe.
Toe Jesus hier op aarde was, het Hy op die Sabbat aanbid.
1. Op Watter Dag Het Jesus Gewoonlik Aanbid?
“Toe kom Hy in Násaret waar Hy opgevoed was; en soos Hy gewoond was, gaan Hy op die sabbatdag in die sinagoge en staan op om te lees.”
Lukas 4:16
ANTWOORD: Jesus se gewoonte was om op die Sabbat te aanbid.
2. Maar Watter Dag Het In Die Geskiedenis Verlore Gegaan?
“maar die sewende dag is die sabbat van die HERE jou God; dan mag jy géén werk doen nie”
Eksodus 20:10
“Toe die sabbatdag verby was, het Maria Magdalena en Maria die ma van Jakobus, en Salome reukolie gekoop om die liggaam daarmee te gaan balsem. Die Sondagmôre baie vroeg kom hulle by die graf.”
Markus 16:1, 2
ANTWOORD: ‘n Bietjie speurwerk is nodig om hierdie vraag te beantwoord. Baie mense glo dat die Sabbat die eerste dag van die week is, naamlik Sondag, maar die Bybel sê eintlik dat die Sabbat die dag is wat net voor die eerste dag van die week kom. Volgens die Skrif is die Sabbat die sewende dag van die week – dit is Saterdag.
3. Wat is die oorsprong van die Sabbat?
“In die begin het God die hemel en die aarde geskep.”
Génesis 1:1
“En God het op die sewende dag sy werk voltooi wat Hy gemaak het, en op die sewende dag gerus van al sy werk wat Hy gemaak het. En God het die sewende dag geseën en dit geheilig, omdat Hy daarop gerus het van al sy werk wat God geskape het deur dit te maak.”
Génesis 2:2, 3
ANTWOORD: God het die Sabbat geskep gedurende die Skepping, toe Hy die wêreld geskep het. Hy het op die Sabbat gerus en dit geseën en geheilig – dit wil sê, Hy het dit afgesonder vir ’n heilige gebruik.
4. Wat Sê God Oor Die Sabbat In Die Tien Gebooie?
“Gedenk die sabbatdag, dat jy dit heilig. Ses dae moet jy arbei en al jou werk doen; maar die sewende dag is die sabbat van die HERE jou God; dan mag jy géén werk doen nie—jy of jou seun of jou dogter, of jou dienskneg of jou diensmaagd, of jou vee of jou vreemdeling wat in jou poorte is nie. Want in ses dae het die HERE die hemel en die aarde gemaak, die see en alles wat daarin is, en op die sewende dag het Hy gerus. Daarom het die HERE die sabbatdag geseën en dit geheilig.”
Eksodus 20:8–11
“en die HERE het my die twee kliptafels gegee wat beskrywe was met die vinger van God,”
Deuteronómium 9:10
ANTWOORD: In die vierde gebod van die Tien Gebooie sê God dat ons die sewende dag Sabbat as Sy heilige dag moet onderhou. Dit blyk dat God geweet het dat mense geneig sou wees om Sy Sabbat te vergeet, daarom het Hy hierdie gebod begin met die woord “onthou (gedenk)”.
5. Maar Is Die Tien Gebooie Nie Verander Nie?
In Eksodus 20:1 lees ons:
“God het al hierdie woorde gespreek en gesê …” Die Tien Gebooie volg in verse 2-17
God het gesê:
“Ek sal my verbond nie ontheilig nie, en wat oor my lippe gegaan het, sal Ek nie verander nie.”
Psalm 89:35
Jesus het gesê:
“Maar dit is makliker dat die hemel en die aarde verbygaan as dat een tittel van die wet sou val.”
Lukas 16:17
ANTWOORD: Nee, inderdaad! Dit is onmoontlik vir enige van God se morele wette om te verander. Al Tien Gebooie is vandag steeds bindend. Net soos die ander nege gebooie nie verander het nie, het die vierde gebod ook nie verander nie.
6. Het Die Apostels Die Sabbat Op Die Sewende Dag Gehou?
“En volgens sy gewoonte het Paulus na hulle gegaan en drie sabbatte lank met hulle gespreek uit die Skrifte”
Handelinge 17:2
Paulus en sy groep … “het op die sabbatdag in die sinagoge gegaan en gaan sit.”
Handelinge 13:14
“En op die sabbatdag het ons uitgegaan buitekant die stad langs ‘n rivier waar die gebruiklike bidplek was, en ons het gaan sit en met die vroue gespreek wat daar bymekaargekom het.”
Handelinge 16:13
En hy [Paulus] het elke sabbat in die sinagoge gespreek en Jode sowel as Grieke oortuig.”
Handelinge 18:4
ANTWOORD: Ja. Die boek Handelinge maak dit duidelik dat Paulus en die vroeë kerk die Sabbat gehou het.
7. Het Die Heidene Ook Op Die Sewende-Dag Sabbat Aanbid?
God het gesê:
“Welgeluksalig is die mens wat dit doen en die mensekind wat daaraan vashou; wat die sabbat hou, sodat hy dit nie ontheilig nie, en sy hand terughou, dat dit geen kwaad doen nie. En die uitlanders wat hulle by die HERE aangesluit het, om Hom te dien en om die Naam van die HERE lief te hê deur sy knegte te wees—elkeen wat die sabbat hou, sodat hy dit nie ontheilig nie, en hulle wat vashou aan my verbond, hulle sal Ek bring na my heilige berg, en Ek sal hulle vreugde laat smaak in my huis van gebed; hulle brandoffers en hulle slagoffers sal welgevallig wees op my altaar; want my huis sal ‘n huis van gebed genoem word vir al die volke.”
Jesaja 56:2, 6, 7
Die apostels het dit geleer:
“En toe die Jode uit die sinagoge gaan, het die heidene versoek dat daardie woorde op die volgende sabbat tot hulle gespreek sou word. En op die volgende sabbat het byna die hele stad saamgekom om die woord van God te hoor.”
Handelinge 13:42, 44
“En hy het elke sabbat in die sinagoge gespreek en Jode sowel as Grieke oortuig.”
Handelinge 18:4
ANTWOORD: Die apostels in die vroeë kerk het nie net God se Sabbatgebod gehoorsaam nie, maar hulle het ook die bekeerde heidene geleer om op Sabbat te aanbid.
8. Maar Is Die Sabbat Nie Na Sondag Verander Nie?
ANTWOORD: Nee. Daar is nêrens in die Skrifte ‘n aanduiding dat Jesus, Sy Vader of die apostels ooit—enige tyd, onder enige omstandighede—die heilige sewende-dag Sabbat na enige ander dag verander het nie. Inderdaad, die Bybel leer die teendeel. Oorweeg self die bewyse:
A. God het die Sabbat geseën.
“Die Here het die sabbatdag geseën en dit geheilig” (Eksodus 20:11).
“God het die sewende dag geseën en dit geheilig” (Génesis 2:3).
B. Christus het verwag dat Sy volk steeds die Sabbat in 70 nC sou onderhou toe Jerusalem vernietig is.
Omdat Jesus goed geweet het dat Jerusalem in 70 nC deur Rome vernietig sou word, het Jesus sy volgelinge van daardie tyd gewaarsku en gesê:
“Maar bid dat julle vlug nie in die winter of op die sabbatdag sal wees nie.”
Matthéüs 24:20
Jesus het dit duidelik gemaak dat Sy mense die Sabbat sou onderhou selfs 40 jaar na Sy opstanding.
C. Die vroue wat gekom het om Christus se dooie liggaam te salf het die Sabbat gehou. (Markus 15:37, 42)
Jesus het gesterf op “die dag voor die Sabbat” (Markus 15:37, 42), wat dikwels “Goeie Vrydag” genoem word. Die vroue het speserye en salf voorberei om Sy liggaam te salf, en dan “op die Sabbat gerus volgens die gebod” (Lukas 23:56). Eers “toe die Sabbat verby was” (Markus 16:1) het die vroue “op die eerste dag van die week” (Markus 16:2) gekom om met hul droewige werk voort te gaan. Hulle het toe gevind dat Jesus “vroeg op die eerste dag van die week opgestaan het” (vers 9), wat gewoonlik “Paassondag” genoem word. Neem asseblief kennis dat die Sabbat “volgens die gebod” die dag was wat Paassondag voorafgaan, wat ons nou Saterdag noem.
D. Lukas, die skrywer van Handelinge, verwys nie na enige verandering van die dag van aanbidding nie.
Daar is geen Bybelse rekord van ‘n verandering nie. In die boek Handelinge sê Lukas dat hy sy Evangelie (die boek Lukas) oor “al” Jesus se leringe geskryf het (Handelinge 1:1–3). Maar hy het nooit geskryf oor ‘n verandering van die Sabbat nie.
Almal in God se ewige koninkryk sal die Sabbat heilig hou.
9. Sommige Mense Sê Die Sabbat Sal Op God Se Nuwe Aarde Gehou Word. Is Dit Korrek?
“ Want soos die nuwe hemel en die nuwe aarde wat Ek maak, voor my aangesig sal bestaan, spreek die HERE, so sal julle nageslag en julle naam bestendig wees. En elke maand op die nuwemaan en elke week op die sabbat sal alle vlees kom om te aanbid voor my aangesig, sê die HERE.”
Jesaja 66:22, 23
ANTWOORD: Ja. Die Bybel sê dat die geredde mense van alle eeue die Sabbat op die nuwe aarde sal hou.
10. Maar Is Sondag Nie Die Agbare Dag Van die Here Nie?
“As jy jou voet terughou van die sabbat—om nie jou sake op my heilige dag te doen nie, en as jy die sabbat ‘n verlustiging noem en die heilige dag van die HERE hooghou;”
Jesaja 58:13
“want die Seun van die mens is Here óók van die sabbat.”
Matthéüs 12:8
ANTWOORD: Die Bybel praat van die “dag van die Here” in Openbaring 1:10, so die Here het ‘n spesiale dag. Maar geen vers van die Skrif verwys na Sondag as die Here se dag nie. Inteendeel, die Bybel identifiseer die sewende-dag Sabbat duidelik as die dag van die Here. Die enigste dag wat die Here ooit geseën het en as Syne geëis het, is die sewende-dag Sabbat.
Jesus het die doop ingestel ter ere van Sy opstanding – nie Sondagonderhouding nie.
11. Moet Ons Nie Sondag Heilig Hou Ter Ere Van Christus Se Opstanding Nie?
“Of weet julle nie dat ons almal wat in Christus Jesus gedoop is, in sy dood gedoop is nie? Ons is dus saam met Hom begrawe deur die doop in die dood, sodat net soos Christus uit die dode opgewek is deur die heerlikheid van die Vader, ons ook so in ‘n nuwe lewe kan wandel. Want as ons met Hom saamgegroei het deur die gelykvormigheid aan sy dood, sal ons dit tog ook wees deur dié aan sy opstanding; aangesien ons dit weet dat ons oue mens saam gekruisig is, sodat die liggaam van die sonde tot niet gemaak sou word en ons nie meer die sonde sou dien nie.”
Romeine 6:3-6
ANTWOORD: Nee! Die Bybel beveel nooit aan om Sondag heilig te hou ter ere van die opstanding van Jesus of om enige ander rede nie. Ons eer Christus deur Sy direkte gebooie te gehoorsaam (Johannes 14:15) – nie deur Sy ewige wet te vervang met mensgemaakte tradisies nie.
12. As Sondag-Onderhouding Nie In Die Bybel Is Nie, Wie Se Idee Was Dit?
“en hy sal probeer om tye en wet te verander,”
Daniël 7:25).
“So het julle dan die gebod van God kragteloos gemaak ter wille van julle oorlewering. Maar tevergeefs vereer hulle My deur leringe te leer wat gebooie van mense is.”
Matthéüs 15:6, 9
“Sy priesters verkrag my wet en ontheilig my heilige dinge; daarby maak hulle hul oë toe vir my sabbatte; en vir hulle leuens te voorspel met die woorde: So sê die Here HERE—terwyl die HERE nie gespreek het nie.”
Eségiël 22:26, 28
ANTWOORD: Ongeveer 300 jaar na Jesus se opstanding, deels weens haat teen die Jode, het misleide mense voorgestel dat God se heilige dag van aanbidding van Saterdag na Sondag verander word. God het voorspel dat dit sou gebeur, en dit het. Hierdie fout is as feit aan ons niksvermoedende geslag oorgedra. Sondagonderhouding is egter ‘n tradisie van blote mense en oortree God se wet, wat Sabbatsonderhouding beveel. Net God kan ‘n dag heilig maak. God het die Sabbat geseën, en wanneer God seën, kan geen mens dit “omkeer” nie. (Númeri 23:20).
13. Maar Is Dit Nie Gevaarlik Om Met God Se Wet Te Peuter Nie?
“Julle mag by die woord wat ek julle beveel, niks byvoeg nie, en julle mag daar niks van weglaat nie; sodat julle die gebooie van die HERE julle God mag onderhou, wat ek julle beveel.”
Deuteronómium 4:2
“Elke woord van God is gelouter; Hy is ‘n skild vir die wat by Hom skuil. Voeg by sy woorde niks by nie, sodat Hy van jou nie rekenskap vorder en jy as ‘n leuenaar openbaar word nie.”
Spreuke 30:5, 6
ANTWOORD: God het mense verbied om Sy wet te verander, hetsy deur skrappings of byvoegings. Om met God se wet te peuter is een van die gevaarlikste dinge wat ‘n mens kan doen, want God se wet is perfek en is ontwerp om ons teen die bose te beskerm.
14. Waarom Het God In Elk Geval Die Sabbat Gemaak?
A. Teken van die Skepping.
“Gedenk die sabbatdag om dit te heilig. Want in ses dae het die HERE die hemel en die aarde gemaak, die see en alles wat daarin is, en op die sewende dag het Hy gerus. Daarom het die HERE die sabbatdag geseën en dit geheilig.”
Eksodus 20:8, 11
B. Teken van verlossing en heiliging
“Daarby het Ek ook my sabbatte aan hulle gegee om ‘n teken te wees tussen My en hulle, dat hulle kan weet dat dit Ek, die HERE, is wat hulle heilig.”
Eségiël 20:12
ANTWOORD: God het die Sabbat as ‘n tweeledige teken gegee:
(1) Dit is ‘n teken dat Hy die wêreld in ses letterlike dae geskep het.
(2) Dit is ook ‘n teken van God se almagtige krag om mense te verlos en te heilig.
Dit is ‘n natuurlike reaksie vir die Christen om die sewende-dag Sabbat lief te hê as God se kosbare teken van Skepping en verlossing (Eksodus 31:13, 16, 17; Eségiël 20:20).
Dit is baie oneerbiedig om God se Sabbat te vertrap.
In Jesaja 58:13, 14 sê God dat almal wat geseën wil wees, hulle voet moet terughou van Sy heilige dag.
15. Hoe Belangrik Is Dit Om Die Sabbat Heilig Te Hou?
“Elkeen wat die sonde doen, doen ook die wetteloosheid, want die sonde is wetteloosheid.”
1 Johannes 3:4
“Want die loon van die sonde is die dood, maar die genadegawe van God is die ewige lewe in Christus Jesus, onse Here.”
Romeine 6:23
“Want wie die hele wet onderhou, maar in een opsig struikel, het aan almal skuldig geword.”
Jakobus 2:10
“Want hiertoe is julle geroep, omdat Christus ook vir julle gely het en julle ‘n voorbeeld nagelaat het, sodat julle sy voetstappe kan navolg;”
1 Petrus 2:2
“… het Hy vir almal wat Hom gehoorsaam is, ‘n bewerker van ewige saligheid geword”
Hebreërs 5:9
ANTWOORD: Dit is ‘n kwessie van lewe en dood. Die Sabbat word beskerm en onderhou deur die vierde gebod van God se wet. Die doelbewuste verbreking van enige een van die Tien Gebooie is sonde. Christene sal graag Christus se voorbeeld van Sabbatsonderhouding wil volg.
16. Hoe Voel God Daaroor Dat Godsdiensleiers Die Sabbat Ignoreer?
“Sy priesters verkrag my wet en ontheilig my heilige dinge; tussen heilig en onheilig maak hulle geen onderskeid nie, daarby maak hulle hul oë toe vir my sabbatte; ja, Ek word onder hulle ontheilig. Daarom het Ek my toorn oor hulle uitgegiet; deur die vuur van my grimmigheid het Ek hulle verteer; hulle wandel het Ek op hulle hoof laat neerkom, spreek die Here HERE.”
Eségiël 22:26, 3
ANTWOORD: Alhoewel daar sommige godsdienstige leiers is wat Sondag heilig hou omdat hulle nie van beter weet nie, ontheilig diegene wat dit opsetlik doen wat God heilig genoem het. Deur hulle oë vir God se ware Sabbat weg te draai, het baie godsdiensleiers veroorsaak dat ander dit ontheilig. Miljoene is mislei oor hierdie saak. Jesus het die Fariseërs bestraf omdat hulle voorgegee het dat hulle God liefhet terwyl hulle een van die Tien Gebooie deur hulle tradisie tot niet gemaak het (Markus 7:7–13).
17. Affekteer Sabbatsonderhouding Mense Regtig Persoonlik?
“As julle My liefhet, bewaar my gebooie”
Johannes 14:15
“Wie dan weet om goed te doen en dit nie doen nie, vir hom is dit sonde.”
Jakobus 4:17
“Salig is die wat sy gebooie doen, sodat hulle reg kan hê op die boom van die lewe en ingaan deur die poorte in die stad.”
Openbaring 22:14
“Hy [Jesus] het vir hulle gesê:
“Die sabbat is gemaak vir die mens, nie die mens vir die sabbat nie.”
Markus 2:27
ANTWOORD: Ja! Die Sabbat is ‘n geskenk van God, wat dit vir jou gemaak het as ‘n ruskans van die wêreld! Dit is natuurlik dat die mense wat Hom liefhet, Sy Sabbatsgebod sal wil onderhou. Inderdaad, liefde sonder gebodsonderhouding is eintlik glad nie liefde nie (1 Johannes 2:4). Dit is ‘n besluit wat ons almal moet neem, en ons kan dit nie vermy nie. Die goeie nuus is dat die keuse om die Sabbat te onderhou jou ryklik sal seën!
Op die Sabbat kan jy vry voel om jou gereelde daaglikse aktiwiteite, soos werk en inkopies te staak, sonder om skuldig te voel, en eerder tyd saam met jou Skepper God deur te bring. Om God saam met ander gelowiges te aanbid, tyd saam met familie deur te bring, in die natuur te stap, geestelik opbouende materiaal te lees, en selfs om die siekes te besoek en aan te moedig, is alles goeie maniere om die Sabbat heilig te hou. Na die spanning van ses dae se werk, het God aan jou die gawe van die Sabbat gegee om te rus van jou arbeid en om jou siel te voed. Jy kan vertrou dat Hy weet wat die beste vir jou is!